PRYMAS TYSIĄCLECIA (11)
Uroczystości Millenium Chrztu Polski –
przesłanie Prymasa na Nowe Tysiąclecie
Obchody Millenium Chrztu Polski zaczęły się 9 kwietnia 1966 r. w Katedrze Gnieźnieńskiej. Była to Wielka Sobota. Podczas uroczystej Mszy św. zakończono Wielką Nowennę. Natomiast 14 kwietnia w rocznicę Chrztu Polski, przy biciu dzwonów we wszystkich kościołach w mieście, przy śpiewie Te Deum, rozpoczęto Jubileusz, na który Episkopat Polski zaprosił Ojca Świętego i Episkopaty innych państw. Okazało się jednak, że żaden z gości zagranicznych nie otrzymał wizy wjazdowej do Polski. W tym stanie rzeczy Papież ustanowił Prymasa Wyszyńskiego Legatem Papieskim na uroczystości w dniu 3 maja 1966 r. Już jako Legat kardynał Wyszyński na Jasnej Górze przejął wszystkie funkcje przewidziane dla Ojca Świętego.
W jednym z pierwszych kazań milenijnych wypowiedzianych przez Prymasa, zebrani w Bazylice Prymasowskiej w Gnieźnie w dniu 24 kwietnia 1966 r. usłyszeli słowa:
„Dzisiaj potrzeba Polsce i światu takich ludzi, którzy nie grożą, nie złorzeczą, nie biją i nie wymyślają, ale błogosławią i błogosławieństwem ziemię zdobywają. (…) Światu potrzeba ludzi umiejących miłować, zdolnych do ofiary i wyrzeczenia się siebie. (…) I jeszcze jednego potrzeba dziś światu: przebaczania i ludzi umiejących przebaczać. To jest największe wymaganie na czasy dzisiejsze, gdy cały glob zdaje się być na wulkanie, jak na stogu słomy, gdzie wystarczy jedna zapałka nieroztropnie rzucona, by rozbudzić pożar. (…) Właśnie o takich ludziach mówi Chrystus i do takich się przyznaje: <Błogosławieni pokój czyniący, albowiem oni nazwani będą synami Bożymi>.”
Główne obchody Millenium rozpoczęły się 3 maja 1966 r. na Jasnej Górze, a szczególnym akcentem tych uroczystości było oddanie Polski w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła w Polsce i na świecie. Uroczystą Mszę św. Odprawił arcybiskup Karol Wojtyła, a kazanie wygłosił Legat Papieski, Prymas Polski, kardynał Stefan Wyszyński.
Podczas Apelu Jasnogórskiego powiedział: „Wchodzimy w nowe Tysiąclecie w imię pierwszego i najważniejszego przykazania, jakie zostawił nam Chrystus: <Będziesz miłował Pana Boga swego, będziesz miłował bliźniego swego. Po tym was poznają, żeście uczniami Moimi, jeśli miłość mieć będziecie jedni ku drugim>.”
Podstawową troską Księdza Prymasa była odnowa moralna człowieka, wypływająca ze źródła wartości chrześcijańskich. Myśl ta znalazła wyraz w licznych dokumentach soborowych i stanowiła długofalowy program pracy duszpasterskiej Kościoła u progu nowego Tysiąclecia. U jej podstaw znajdowała się prawda o „wysokiej godności każdego człowieka” stworzonego na obraz i podobieństwo Boga. W tym duchu Prymas Wyszyński wzywał: „Trzeba, abyśmy w Ojczyźnie naszej nauczyli się nowego języka na nowe Wiary Tysiąclecie, na nowe Tysiąclecie naszego Państwa i Narodu; abyśmy z nowym językiem i w nowym duchu, weszli w nowe życie. Nie wolno w nowe życie wchodzić ze starymi nałogami. Najwspanialsze programy zostaną zniszczone i nie wydadzą owocu, jeśli człowiek będzie stary, ze starymi nałogami i złymi skłonnościami, z językiem wrogim, ze spojrzeniem dzikim, z mową nieopanowaną. (…) Stąd praca Kościoła Bożego w Ojczyźnie naszej zmierza do tego, abyśmy wchodzili w Wiary nowe Tysiąclecie w nowym stylu chrześcijańskim. (…) wyzbywając się starych nałogów i złych skłonności.”
Realizacji programu odnowy miała służyć ogłoszona przez Księdza Prymasa w dniu 15 sierpnia 1966 r. na Jasnej Górze SPOŁECZNA KRUCJATA MIŁOŚCI, „aby owocem Milenijnego Roku Jubileuszowego była miłość społeczna; (…) Nienawiść już była! (…) Oczekujemy życzliwej mowy i ludzkiego języka, życzliwych uczuć i spojrzeń, życzliwego niesienia sobie wzajemnej pomocy, obdzielania się najlepszą nadzieją i prawdą w miłości.”
Celem rozpowszechnienia tego przedsięwzięcia duszpasterskiego Prymas Polski wystosował do wiernych list pasterski zawierający szczegółowy program pracy na fundamencie „Społecznej Krucjaty Miłości”. Najważniejsze zadania do realizacji wskazane w jej ramach to:
- „Naprzód pokój i dobro najbliższym, a więc w rodzinie (…)
- Nie zamykajcie progów waszego domu przed najwspanialszym darem Ojca wszelkiego życia – przed nowym życiem – dzieckiem. (…)
- Wychodząc z domu do pracy, wnoście wszędzie pokój Boży, życzliwe słowo, przyjazne spojrzenie (…)
- Postawcie straż wargom waszym! Wypowiedzcie walkę przekleństwom, wyzwiskom, grubiańskim i obelżywym słowom (…)
- Czuwajcie nad waszymi myślami, uczuciami i głośnymi osądami. O nikim źle nie myślcie, o nikim źle nie mówcie! (…)
- Poprawiajcie obyczaj towarzyski waszego życia domowego i społecznego. (…)
- Starajcie się przezwyciężać nieuprzejmość i niegrzeczność, (…)
- Wypowiedzcie zdecydowaną walkę nietrzeźwości, pijaństwu i marnotrawstwu (…)
- W pracy zawodowej nigdy nie zapominajcie, że pracujecie nie tylko na siebie, ale na cały Naród, (…)
- Niedostatek wielu rodzin (…) niech zawsze porusza wasze serca.(…)
- Nawet na odcinku stosunków politycznych, gdzie różnice poglądów najłatwiej doprowadzają do sporów i namiętności, zachowajcie spokój, umiar i opanowanie. Macie prawo i obowiązek wypowiadać z całą swobodą swoje sądy, oceny i krytyki. (…) Ale i tutaj zachowujcie chrześcijański umiar i ducha pokoju, (…)
- Wreszcie w delikatnej dziedzinie Wiary postępujcie w duchu nauk Soboru Watykańskiego II. (…) czujcie swoje powołanie do czynnego apostolstwa. Apostolstwo świeckich nie jest tylko bierną obecnością wśród otoczenia, jest ono otwartym wyznawaniem Chrystusa przed ludźmi. (…)”
Każdy punkt programu „Społecznej Krucjaty Miłości” zawierał szerokie uzasadnienie oparte na pierwszym, najważniejszym przykazaniu: Miłości Boga i człowieka.
Uroczystości milenijne trwały do końca 1966 r. i objęły wszystkie diecezje i parafie w Polsce.
Daremne były starania władz komunistycznych przejawiające się w prymitywnych działaniach mających doprowadzić do klęski Kościoła w Polsce. Mimo organizowania konkurencyjnych dla Kościoła obchodów tzw. Tysiąclecia Państwa Polskiego, mimo licznych akcji aparatu bezpieczeństwa, mających na celu uniemożliwienie godnego celebrowania uroczystości kościelnych, łącznie z uwięzieniem Ikony Jasnogórskiej, mimo prób skłócenia członków Episkopatu i licznych akcji propagandowych wymierzonych w Kościół, Episkopat i w osobę Prymasa, nie udało się „władzy ludowej” wygrać tej walki. Na wszystkie uroczystości milenijne przybywały niezliczone tłumy wiernych. Obchody Jubileuszu zakończyły się ogromnym sukcesem Kościoła, który przez wieki prowadzi człowieka drogami prawdy uniwersalnej i niezmiennej, bo Chrystus – Boży Syn jest Drogą, Prawdą i Życiem.
Każde pokolenie musi odkryć tę drogę w swoim czasie i zagospodarować ją niejako „na nowo”, lecz w Duchu Bożym, zgodnie z wymaganiami nowego czasu.
Dokonało się wielkie dzieło Prymasa Tysiąclecia, a czas pokazał, że Polskę i świat czekało coś jeszcze większego:
– wybór Polaka na papieża i cały Jego pontyfikat
– powstanie ruchu społecznego Solidarność, który zadziwił i zachwycił cały świat
– odzyskanie przez Polskę wolności
– zburzenie muru berlińskiego
– zjednoczenie Europy
Wszystko to wyrosło z gruntu ogromnej wiary i tytanicznej pracy Prymasa Tysiąclecia – księdza Stefana Wyszyńskiego, który całe swe życie oddał Soli Deo per Mariam! (Jedynemu Bogu cześć i chwała – przez Maryję!)
Jako jeden z Ojców Soboru Watykańskiego II, a zarazem Pierwszy Pasterz Kościoła Polskiego ukazał ogrom czekających Kościół i całą ludzkość zadań do wykonania, a jest to program perspektywiczny, długofalowy, na miarę życia każdego człowieka.
Koniec
ba-sta
Oprac. w oparciu o:
– Andrzej Micewski: „Kardynał Wyszyński, Prymas i Mąż Stanu” – wyd. Editions du Dialogue – Paris 1982,
– Księga Sapieżyńska – praca zbiorowa pod red. ks. Jerzego Wolnego wyd. PTT Kraków 1982,
– Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski: „Idzie nowych ludzi plemię” – Wybór przemówień i rozważań – wyd. Pallotinum, Poznań – Warszawa 1973,
– Stefan Kard. Wyszyński Prymas Polski: ” Wszystko Postawiłem na Maryję” – wyd. Editions du Dialogue – Paris 1980,
– Kard. S. Wyszyński: „Zapiski więzienne” – wyd. Editions du Dialogue – Paris 1982,
– ks. Stefan kard. Wyszyński: „Duch pracy ludzkiej. Myśli o wartości pracy.”
Wyd. Księgarnia św. Wojciecha – wyd. III, Poznań 1957 r.
– ks. Bronisław Piasecki: „Ostatnie dni Prymasa Tysiąclecia” – wyd. staraniem Domu Polskiego Jana Pawła II – Rzym 1982.